Samen blikten we terug op vier jaar samenwerking aan een eerlijke en haalbare energietransitie in kwetsbare wijken. Het werd een dag vol herkenning, inspiratie, ontmoetingen en vooral: perspectief voor de toekomst.Opening: Samenwerken met energie
Dagvoorzitter Henk Jan Bierling opende samen met projectleider Regien van Adrichem de dag. Programmadirecteur Koen Haer van Agenda Stad onderstreepte in zijn bijdrage het belang van samenwerking van steden en departementen aan grote maatschappelijke opgaven. 

Achter de voordeur
Anke van Hal (Nyenrode Business Universiteit), Marianne de Koning (Verbindingskamer) en Martin Klooster (gemeente Groningen) namen ons mee in het verhaal achter de cijfers. Hun verhalen maakten duidelijk dat échte verandering begint bij vertrouwen, nabijheid en luisteren naar wat er leeft in de wijk. Niet de techniek, maar de mens staat centraal. En gaven concrete handvaten hoe je dit doet.

Break-out sessies deel 1: kennis, praktijk en ontmoeting
De ochtend ging verder in kleinere sessies waarin deelnemers konden kiezen uit:

• ISDE in de praktijk – Hoe kun je als gemeente de Investeringssubsidie Duurzame Energie toegankelijk maken voor iedereen, zodat ook mensen met een kleine beurs mee kunnen in de verduurzaming?
• Speeddates – Een inspirerende netwerkcarrousel met mooie succesverhalen, lessen en drijfveren van andere deelnemers.
• Excursie naar De Beroepentuin – Inzicht in hoe werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals statushouders en schoolverlaters, in tien weken worden klaargestoomd voor een baan in kansrijke sectoren met personeelstekort.
• Dashboard Geldstromen – een handige  tool waarmee gemeenten beter kunnen sturen op sociale én fysieke opgaven in de wijk of straat.

Lunch & ontmoeting
Tijdens een heerlijke lunch op het ontmoetingsplein konden deelnemers kennismaken met initiatieven als Milieu Centraal, NPLW, het Europese Life project Energy Poverty 0 en Slimmer met je Energie. Ook was de indrukwekkende foto-expo Energie van het Oude Westen te zien: verhalen van bewoners die laten zien wat de transitie écht betekent. In de Filmzaal werd de Documentaire ‘Nieuwe Aansluitingen’ getoond– Een indringend portret van de energietransitie in Bospolder-Tussendijken. Via deze link kunt u de documentaire kijken.

De kracht van bewoners
’s Middags deelden Carla Delgado-Swiatkowski (LSA-bewoners) en Marije Ruysch-Koster (Energiebank Arnhem) inspirerende voorbeelden van hoe bewoners zelf het verschil maken. Van energiedisplays tot lokale energiecoaches – het draait om wat mensen zélf kunnen en willen, mits ze de juiste steun krijgen.

Break-out sessies deel 2: gezondheid, gespikkeld bezit en toeleiding naar werk
De tweede ronde deelsessies bood opnieuw verdieping, onder meer via:

• Een live podcast met huisarts Micha Lutgens en René Schellekens van RVO over de link tussen woonomstandigheden en gezondheid.
• Een sessie over grondgebonden gespikkeld bezit waarbij gemengde eigendomsstructuren (koop, particuliere huur en sociale huur) de verduurzaming van een straat compliceren en hoe gemeenten en corporaties daarin samen optrekken.
• De Doorbraakgarage, over leerwerktrajecten voor statushouders als motor voor duurzame werkgelegenheid.

Blik op de toekomst
Het slotpanel bracht een rijke reflectie op de toekomst. Koen Straver (TNO) presenteerde cijfers rondom energiearmoede en gezondheid. Lodewijk Asscher (Van de Bunt adviseurs) legde de verbinding tussen sociaal en fysiek beleid, en benadrukten het belang van waardigheid, inclusiviteit en structurele samenwerking.

Daarop volgde een krachtige afsluiting met drie wethouders uit City Deal-gemeenten:

• Casper Gelderblom (Heerlen) sprak over de noodzaak van een rechtvaardige energietransitie, waarin leefbaarheid en isolatie hand in hand gaan.
• Senna Maatoug (Utrecht) onderstreepte het belang van nabij bestuur en ruimte voor bewonersinitiatieven.
• Wouter Catsburg (Zeist) liet zien hoe lokaal leiderschap en praktische uitvoering bepalend zijn voor echte impact.

Samen riepen zij op om de kracht van samenwerking en de inzichten uit de City Deal levend te houden. De energietransitie in kwetsbare wijken moet op de agenda blijven en we moeten kennis blijven delen met elkaar. De gemeente Heerlen pakt de handschoen op en organiseert in het vroege najaar een bijeenkomst over energierechtvaardigheid - meer informatie volgt!

Als blijk van waardering en symbolische afsluiting van de City Deal overhandigden Regien en Henk Jan het boek De kracht van energieke wijken aan Hans van Ammers, vanaf het begin in 2021 lid van het kernteam van de City Deal. Het boek is de nalatenschap van de City Deal, waarin het geleerde en de gezamenlijke inzet zijn gebundeld in de vorm van een reeks portretten geschreven door Marianne Lamers. Wil je ook een exemplaar ontvangen? Laat het ons weten via dit formulier– we sturen het graag toe! Natuurlijk kun je het boek ook online lezen!

Met een borrel in de zon werd de City Deal feestelijk afgesloten. Deelnemers gingen naar huis met nieuwe ideeën, contacten en vooral het besef: De City Deal stopt, maar het werk gaat verder!